Η Στήλη των ΠολιτώνCategory: ΕρωτήσειςΤα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες στην Κύπρο του 2020
Στάθης Ανδρέου asked 3 years ago
Η Κύπρος το 2017 αποδέχτηκε την Σύμβαση του ΟΗΕ (Σύμβαση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες/ United Nations Convention on the Rights of Persons with Disabilities) για την κοινωνική ενσωμάτωση ατόμων με αναπηρία. Με βάση έρευνα η οποία πραγματοποιήθηκε από τον ΟΗΕ στα πλαίσια του ελέγχου για τήρηση των προϋποθέσεων του σχεδίου, η Κύπρος όχι μόνο δεν πληροί τις προϋποθέσεις, αλλά πέραν του 90% των όρων για ανεξάρτητη και προσβάσιμη διαβίωση των ατόμων με αναπηρίες παραβιάζονται καθημερινώς.

Η πρόεδρος της ΚΥΣΟΑ (Κυπριακή Συνομοσπονδία Οργανώσεων Αναπήρων) κρούει τον κώδωνα του κινδύνου εδώ και πολύ καιρό για πλήρη εφαρμογή του σχεδίου της Σύμβασης, το οποίο καθορίζει με σαφήνεια ότι, τα άτομα με οποιαδήποτε μορφή αναπηρίας πρέπει να έχουν ίσα δικαιώματα, πρόσβαση σε όλους τους χώρους, δημόσιους και υπηρεσίες, δρόμους, παραλίες κ.α., καθώς και την αποτελεσματική απόλαυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που παρέχονται στον κάθε πολίτη.

Μια αξιοθαύμαστη προσωπικότητα η οποία έχει διαπρέψει από την Κύπρο, με το βραβείο Άντη Χατζηκωστή, έφτασε μέχρι τον Λευκό Οίκο, όπου το 1993 τιμήθηκε από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, ως η πρώτη τετραπληγική γυναίκα με κάκωση νωτιαίου μυελού που έγινε μητέρα, η κα Τούλα Καρατζιά, ενεργό μέλος της κοινωνίας μας. Αναφέρει ότι η προσβασιμότητα στην Κύπρο είναι επικώς ελλιπής, καθώς ο παραγκωνισμός από το Κράτος και η άγνοια της κοινωνίας στερούν το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρίες στην μετακίνηση τους. Η πρόσβαση σε πολλούς χώρους δεν είναι δυνατή, αφού ράμπες οι οποίες τοποθετήθηκαν σε χώρους για να εξυπηρετήσουν τα άτομα σε τροχοκάθισμα οδηγούν μέχρι την είσοδο κτηρίων, μετά υπάρχουν σκαλιά. Επίσης, όπως αναφέρει σε συνέντευξή της, χώροι στάθμευσης για Άτομα με Ειδικές Ανάγκες (ΑμεΑ) είναι καταλυμένα από «έξυπνους» οδηγούς, που όχι μόνο δημιουργεί ασέβεια στα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, αλλά τους δημιουργεί και ψυχολογική
κόπωση, εάν λάβουμε υπόψη την διαδικασία που χρειάζεται ένα άτομο με τετραπληγία να ετοιμαστεί για την έξοδο του.

Η μαρτυρία της κοινωνικής Λειτουργού Θεοδώρας Νικολαΐδη αναφέρει ότι, το Κράτος παρέχει οικονομικά επιδόματα μέσω της Ε.Ε., του Τμήματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων και του Τμήματος Κοινωνικής Ενσωμάτωσης, κατ’ αναλογία του βαθμού λειτουργικότητας και αναγκών των ατόμων με νοητική–αισθητική και κινητική αναπηρία. Δεδομένων των αναγκών των ατόμων με υψηλού βαθμού αναπηρία, τα επιδόματα τους αρκούν μόνο για να επιβιώσουν αφού πέραν του 70% του επιδόματος καλύπτει την δαπάνη για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.

Ωστόσο, παρατηρείται τα τελευταία χρόνια η επανένταξη κάποιων ΑμεΑ στην κοινωνία μας σε χώρους εργασίας, αλλά η εκπαίδευση του ατόμου βρίσκεται, δυστυχώς, στα χέρια του ίδιου του ατόμου με αναπηρία ή στους ιατρούς.

Το Κράτος αδυνατεί να φροντίσει και να εκπαιδεύσει τα άτομα με αναπηρίες ακόμα και τους γονείς τους. Μολονότι παρέχει οικονομική στήριξη σε Ημικρατικές Οργανώσεις ώστε να αναλάβουν, εάν μπορούν και εμπίπτουν στα πλαίσια των δραστηριοτήτων τους, τα άτομα όπου βρίσκονται στο περιθώριο. Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι άλλη αναπηρία είναι το φάσμα του αυτισμού και άλλο το σύνδρομο Down και άλλο νοητική καθυστέρηση, άλλο η καθήλωση σε τροχοκάθισμα λόγω εγκεφαλικής παράλυσης και άλλο τετραπληγία από κάκωση νωτιαίου μυελού.

Με βάση τις διαφορές που υπάρχουν στην κινητική–αισθητική και νοητική αναπηρία είναι αδύνατον ένας Οργανισμός να προσφέρει βοήθεια σε όλα τα κινητικά ανάπηρα άτομα. Τα άτομα που δεν εμπίπτουν ιατρικά στο πλαίσιο και όρους συμμετοχής σε κάποιου Οργανισμού παραμένουν αβοήθητα, με μόνο σωσίβιο το επίδομα αναπηρίας και τον/την οικιακή βοηθό/καθαρίστρια, στις πλείστες περιπτώσεις να καλείτε να τους παρέχει κατ’ οίκον φροντίδα και νοσηλεία.

Σε αντίθεση με άλλα Κράτη-μέλη της Ε.Ε., οι γονείς εκπαιδεύονται από κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς προσχολικής φροντίδας σχετικά με τα ακόλουθα θέματα: υγεία και διατροφή, προβλήματα συμπεριφοράς των παιδιών, ψυχολογία του παιδιού, διδασκαλία, προστασία, ασφάλεια, πρώτες βοήθειες, προετοιμασία για το σχολείο, ειδικές ανάγκες, υποστηρικτικές υπηρεσίες, προσαρμογή στο περιβάλλον του νηπιαγωγείου μέχρι την ένταξη στην κοινωνία, εάν είναι λειτουργικά εφικτό.

Σε άτομο όπου προκλήθηκε κάποια μορφή αναπηρίας κατά την διάρκεια της ζωής του αναλαμβάνουν, κρατικοί και ιδιωτικοί φορείς την ψυχολογική στήριξη του, την φροντίδα, τα επιδόματα, ώστε το άτομο να μπορέσει να γίνει αποδεχτό και να επανενταχθεί στην κοινωνία ως ενεργό μέλος και να προσφέρει με τις δικές του δυνατότητες, στον βαθμό που είναι εφικτό.

Εν έτι 2020 στην Κύπρο της ευημερίας ακόμα ξοδεύουμε πόρους για να τσιμεντοποιήσουμε δρόμους και να κατασκευάσουμε έρημα πάρκα, σε μια κοινωνία όπου η ταμπέλα ΑμεΑ είναι ίση με τον πλήρη παραγκωνισμό και απομόνωση. Άτομα σε τροχοκάθισμα που προσπαθούν να μετακινηθούν σε πεζοδρόμια και έρχονται αντιμέτωποι με οχήματα «έξυπνων οδηγών» και κακοτεχνίες του εκάστοτε Δήμου. Οι γονείς ντρέπονται για τα παιδία τους ή αναφέρουν λιγότερα μέλη της οικογένειας τους. Σχολικοί συνοδοί που αναβαθμίστηκαν από καθαρίστριες επειδή γνωρίζουν τους γονείς, με ελάχιστη γνώση Πρώτων Βοήθειων. Συμβούλια σε σχολεία που δεν γνωρίζουν την διαφορά στις αναπηρίες και τους κινδύνους που ελλοχεύουν στην συγκέντρωση παιδειών στις δήθεν μονάδες εκπαίδευσης, εκπαίδευση χωρίς ειδικούς επαγγελματίες που να εστιάζουν στις δυνατότητες του κάθε ατόμου ώστε να γίνει λειτουργικό μέλος της κοινωνίας αλλά και να το απασχολεί. Όσο για τα άτομα με πιο χαμηλή
λειτουργικότητα παραμένουν εσώκλειστα στο σπίτι τους.

Ευστάθιος Ανδρέου
Κοινωνικός Φροντιστής